Phút 81, Kanno (số 23) của Arab Saudi nhận bóng ở giữa sân cà khởi đầu một pha phản công cho đội bạn. Khi ấy tương quan quân số ở bên phần sân ĐTVN đang nghiêng về phía chúng ta. Nhưng chỉ cần một cú dừng bóng đột ngột, nhứ một nhịp, kéo một nhịp, Kanno loại bỏ dễ dàng hai cầu thủ Việt Nam lao vào áp sát mình từ phía sau và phía trước. Và một pha tấn công của Arab Saudi đã được tổ chức nhanh gọn sau đó, kéo theo thẻ vàng của Thành Chung và dẫn đến pha đá phạt cực nguy hiểm với điểm đến của quả bóng uy hiếp cột 2 của khung thành Tấn Trường.
Những pha bóng kiểu như kể trên trong trận ĐTVN - Arab Saudi là không hiếm. Và song song với nó là những cú áp sát luôn thắng thế của các cầu thủ Arab Saudi khi những học trò của ông Park đang cầm bóng, cố giữ nó để chờ đồng đội di chuyển vào vị trí phối hợp thoáng hơn. Cái thua này chính là cái thua về trình độ. Có thể nói, trình độ của chúng ta không ở cùng đẳng cấp với đội bạn và thất bại cũng là điều dễ hiểu.
Pha mở tỷ số của Al-Shehri cũng đến từ sự vượt trội về trình độ. Từ cú khoét xuống đáy biên của Muwallad cho tới cú đánh đầu ở tư thế cực khó của Al-Shehri đều thể hiện trình độ vượt trội ấy. Nhưng Arab Saudi không chỉ ở một đẳng cấp khác trong so sánh năng lực cá nhân. Ở khía cạnh tập thể chúng ta cũng thể hiện sự thua kém dù chúng ta có một HLV đến từ một nền bóng đá trình độ World Cup.
ĐTVN ra sân với sơ đồ 5-3-2 có thể linh hoạt thay đổi thành 3-5-2 hoặc 3-4-2-1 khi cầm bóng tấn công. Đây là một lựa chọn đúng của ông Park Hang-seo, nhất là khi ông sử dụng Công Phượng như cầu nối kéo bóng giữa tuyến tiền vệ và Tiến Linh trong khi đó thì Quang Hải lùi sâu hơn để hỗ trợ hàng tiền vệ. Phải thừa nhận, cách tổ chức này đã khiến chúng ta vận hành mạch lạc hơn các trận trước đó trong các dịp ít ỏi cầm bóng tổ chức tấn công. Những đường chuyền của Quang Hải, cách giữ bóng của Công Phượng cho thấy sắp xếp này hoàn toàn hợp lý trước một đối thủ mạnh.
Nhưng cơ bản, chúng ta vẫn xuất trận trong tâm thế phòng ngự phản công. ĐTVN được xem là có cách tổ chức phòng ngự cực tốt dưới bàn tay Park Hang-seo nhưng có lẽ, cái cực tốt ấy chỉ mới là kết quả của các phép thử nhẹ ký hơn chứ không phải là ở những phép thử như vòng loại World Cup thứ 3 này. Và ở trận thua Arab Saudi, về tổ chức phòng ngự của chúng ta là có vấn đề, ít ra là cho tới khi Bùi Tiến Dũng được đưa vào sân.
Trước khi trung vệ của Viettel vào sân, cánh trái của ĐTVN là nơi thường xuyên bị Arab Saudi khai thác. Câu hỏi rất lớn đặt ra ở đây là với một hàng thủ 5 người, tức là đủ quân số để bao quát cả chiều ngang sân, nhưng không hiểu sao những cầu thủ như Kanno hay Muwallad của Arab Saudi luôn có không gian rất thoải mái ở biên trái để tung những cú tạt hiểm hóc vào vòng cấm? Và câu trả lời là rất đơn giản. Đó chính là vị trí và cự ly giữa Hồng Duy với Thành Chung luôn có vấn đề.
Việc ông Park để một Thành Chung quen đá trung vệ lệch phải sang đá lệch trái đã khiến tương tác giữa Thành Chung và Hồng Duy không tốt. Vẫn biết trong bóng đá, hình khối đội hình luôn có xu hướngn xô về phía bên phần sân đang tranh chấp bóng nhưng việc để Arab Saudi luôn có ít nhất 2 cầu thủ rình rập một cách trống trải ở biên trái của chúng ta không phải do sự xô lệch đội hình có chủ đích này. Cơ bản, nó đến từ những di chuyển của Thành Chung, từ đó kéo theo dịch chuyển bó vào của Hồng Duy và đó là nguyên nhân Arab Saudi đã luôn thoải mái bên hành lang trái.
Chỉ đến khi Bùi Tiến Dũng, một trung vệ lệch trái vào sân, cánh của Hồng Duy mới an toàn hơn, giúp Hồng Duy cũng an tâm hơn khi hỗ trợ tấn công nhờ vào cách di chuyển quen thuộc của cầu thủ Viettel. Cũng sau điều chỉnh này, rõ ràng Arab Saudi đã không còn những pha đánh nguy hiểm ở bên cánh trái nữa.
Thực sự khá tiếc cho ĐTVN khi chúng ta có những phản ứng lại rất đáng ghi nhận trước một đội thủ mạnh chứ không thúc thủ một cách bất lực. Bàn thua duy nhất sẽ càng khiến người hâm mộ tiếc nuối hơn, nhất là khi có cả nguyên nhân thiếu tập trung của Tấn Trường trong pha bóng mà đẳng cấp của cầu thủ Arab Saudi đã lên tiếng. Nhưng nếu nói về thái độ thi đấu, tất nhiên chúng ta cũng cần phải bàn đến những thẻ vàng. Trước sự khiêu khích rất quái của Arab Saudi, rõ ràng nhiều tuyển thủ VN đã mất bình tĩnh, có những phản ứng không đáng để dẫn tới những thẻ phạt không đáng.
Có một pha va chạm ở hiệp 1 mà Quang Hải chỉ nhoẻn miệng cười trước đối thủ có vẻ "gấu ó". Chúng ta cần nhiều nụ cười ấy hơn. Nó thể hiện sự bình tĩnh, bản lĩnh và thái độ của những người chơi thể thao thượng mã. Tuy nhiên, đó lại là nụ cười hiếm hoi trong khi có vô số những phản ứng quá gay gắt của những tuyển thủ khác. Thậm chí, khẩu hình của một tuyển thủ VN trong pha tranh cãi với Al-Shehri còn thể hiện rõ hai tiếng "shut up" (im mồm) ngay trước mặt trọng tài. Ở thái độ này, chúng ta đã thua họ hoàn toàn.
Cần phải hiểu, càng bước vào những đấu trường khắt khe và gay gắt như thế này, càng cần học được một kinh nghiệm là đối thủ tinh quái vô cùng. Đối đầu sự tinh quái không thể bằng cái bộc trực, nóng nảy, thậm chí là giận dữ. Chúng ta cần nhiều Quang Hải hơn, ai cũng nghĩ như vậy về năng lực cầu thủ, nhưng có lẽ nên cần nhiều nụ cười kiểu Quang Hải bởi nó thể hiến sự điềm tĩnh cần có ở một môi trường cạnh tranh đầy áp lực.
Phía trước, thực tế, đường của ĐTVN còn rất dài…